ბიჭვინთის ტაძარი


ბიჭვინთის  ღვთისმშობლის ტაძარი,  აფხაზეთის კათოლიკოსთა კათედრალი – X-XI სს. მიჯნის გუმბათიანი ნაგებობა. იგი ე.წ. „ჩახაზული ჯვრის“ ტიპს მიეკუთვნება მარე კედლები სწორკუთხედს გამოსახავს, გუმბათი კი ორ ბურჯსა და აფსიდის კუთხეებს ეყრდნობა, საბჯენების კიდევ ერთი წყვილი დასავლეთ მკლავს „ნავებად“ ყოფს, დასავლეთით ტაძარს ნართექსი ეკვრის, აღმოსავლეთით კი საკურთხევლისა და მისი მიმდებარე სამკვეთლო-სადიაკვნეს აფსიდებია გამოზიდული. ნართექსის თავზე მეორე სართულად პატრონიკეებია, რომლებიც დასავლეთ მკლავთაშორისების გასწვრივაც გრძელდება. ადრე ტაძრის შესასვლელებთან (ისინი სამია – სამხრეთით, დასავლეთითა და ჩრდილოეთით – შესაბამისი მკლავების ღერძებზე დაყოლებული) დიდრონი, წინიდან მაღალი და განიერი თაღებით გახსნილი კარიბჭეები ყოფილა, ჩრდილოეთით გარედან პატრონიკეზე კიბე ადიოდა. გვერდით მკლავებსა და საკურთხეველში სამ – სამი სარკმელია, ცილინდრისებური გუმბათის ყელში – 10; ყველა ღიობი თაღოვანია კარს (ამჟამად დაკარგული ზღუდარებით შექმნილი) ღია ლუნეტები ჰქონია.

ეკლესიის ქვედა ნაწილი ქვითაა ნაგები, მისი მოცულობების ძირითადი ნაწილი კი – ქვისა და აგურის მონაცვლე რიგებით. ეს სამშენებლო ხერხი ტაძარს ბიზანტიური ხუროთმოძღვრების ნაწარმოებებს ამსგავსებს და, უეჭველად, ბიზანტიურ-ბერძნული წრიდან არის შემოსული, მაგრამ უკვე ის, რომ შუა აფსიდაზე ლეკალური აგურით გამოყვანილი რელიეფური ჯვრებია, მის ქართულ არქიტექტურულ ტრადიციასთან ნათესაობას გვიჩვენებს. ქართული ხელოვნების წიაღში ეძებნება ანალოგები ტაძრის გეგმარებას, ისეთ დეტალებს, როგორიცაა, მაგ., ოდნავ წაისრული თაღები და, განსაკუთრებით, გუმბათქვეშა კვადრატისა და გუმბათის ყელის წრის შემაკავშირებელი კონსტრუქცია (ეს ქვის ფილებით აგებული აფრებია, მათ ქვედა კუთხეში აგურის მომცრო ტრომპებით), ე.წ. აფსო-ტრომპები, რაც პირდაპირ ტაო-კლარჯეთის ხუროთმოძღვრებასთან კავშირზე მიგვითითებს. საგულისხმოა, რომ ადრე გუმბათის სახურავი კონუსისებური იყო. ახლანდელი მრგვალი „თავი“ XIX ს. ბოლოს, რუსეღის საეკლესიო ხელისუფლების ჩატარებული შეკეთების ნაყოფია (მაშინვე დაანგრიეს ზემოხსენებული კარიბჭეებიც). ტაძრის ნართექსში XVI ს. ცალნავიანი ეკლესიის სახის კაპელაა, იმავე დროის „ათონური“ ყაიდის მოხატულობით.უკანასკნელი დიდი რესტავრაცია აქ 1960-1970 წწ. პროფესორ ვ. ცინცაძის ხელმძღვანელობით ჩატარდა, მაშინ აქ საკონცერტო დარბაზი გამართეს, სამხრეთ მკლავში კი ორგანი ჩააშენეს.

 

Cathedral of the Virgin of Bichvinti, Catholic Cathedral of Abkhazia - X-XI centuries. Mijni domed building. It is of the so-called "cross" type, the mare walls are at right angles, and the dome rests on two piers and the corners of the apse, another pair of arches divides the western arm into "naves", the narthex. It is attached to the west side of the temple, and the apses of the altar and its adjoining priest-deacon's apse are extended to the east. Above the narthex are the second floors of the patronymic, which continue along the western transepts. Earlier, at the entrances of the temple (samiya - south, west and north - along the axis of the respective arms) there was a gate opened from the front with high and wide arches, stairs from the north outside. patronymic. There are three windows in the side arms and the altar, 10 in the throat of the cylindrical dome; All openings are arched. The doorway (formed by now lost jambs) had open lunettes.

The lower part of the church is built with stone, and the main part of the volumes with alternating rows of stone and brick. This construction method of the temple is similar to the works of Byzantine architecture and, no doubt, comes from the Byzantine-Greek circle, but the fact that there are relief crosses made of Lecal bricks on the middle apse shows its similarity with Georgian architecture. tradition. Analogues of the planning of the temple in the middle of Georgian art are looking for such details as, for example, slightly arches and, especially, the connecting construction of the square under the dome and the circle of the dome's throat (it is built sails. With stone slabs, brick trompe in the lower corner), the so-called It is significant that earlier the roof of the dome was conical. 19th century current round "head". Finally, this is the result of the repairs carried out by the church authorities of Rusegh (the mentioned door was immediately demolished). In the narthex of the temple, XVI century. It is a one-nave church-style chapel with "Athonic" painting of the same period. The last major restoration was done here in 1960-1970. Tsintsadze's initiative was held by Professor V., then a concert hall was built here, and an organ was built in the southern wing.


Comments